Tìm hiểu đoạn trích “Chí khí anh hùng” tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du- văn lớp 10
Đề bài: Tìm hiểu đoạn trích “Chí khí anh hùng” tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du
Bài làm
Trong truyện Kiều của Nguyễn Du nhân vật Thúy Kiều đã trải qua nhiều cuộc chia tay. Cuộc chia tay bất ngờ với người thề hẹn Kim Trọng. Chia tay người chồng Thúc Sinh trong tâm trạng bẽ bàng cô đơn và dự cảm về tương lai tối tăm.
Trong trích đoạn “Chí khí anh hùng” là một cuộc chia tay Thúy Kiều với Từ Hải khi người con trai mang nặng nghiệp lớn muốn tạo ra sự nghiệp của riêng mình, công thành danh toại thì mới nghĩ tới chuyện nhi nữ thường tình.
Chính trong cuộc chia tay này tác giả Nguyễn Du muốn khắc họa hình ảnh Từ Hải rõ nét hơn trong mắt người đọc. Đó là người con trai mang nặng tư tưởng muốn làm việc lớn, thể hiện ý chí của người anh hùng, muốn bay cao bay xa.
I. Vị trí đoạn trích
“Chí khí anh hùng” đoạn trích này nằm từ câu 2213-2230 trong tác phẩm truyện kiều chỉ với 27 câu thơ những tác giả Nguyễn Du đã khắc họa thành công nhân vật Từ Hải ngang tàng, mang chí lớn của người “đầu đội trời chân đạp đất”
II. Đọc hiểu văn bản
1. Ý nghĩa nhan đề đoạn trích
“Chí khí anh hùng”: Thể hiện tinh thần mục đích hướng tới những điều to lớn, vĩ đại của người anh hùng, muốn tạo ra điều gì đó có thể vang danh thiên hạ. Tạo nên sự nghiệp của riêng mình và lưu danh thiên cổ.
2. Chân dung Từ Hải qua miêu tả của Nguyễn Du?
“Nửa năm hương lửa đương nồng
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.”
Sau khi chuộc Thúy Kiều từ lầu xanh ra và ở với nàng nửa năm hạnh phúc. Tuy nhiên Từ Hải vẫn mang nặng ý chí muốn đi ra hướng ra biển cả mênh mông, đất trời để tìm sự nghiệp cho riêng mình.
Dù trong nửa năm gần gũi với Thúy Kiều, Từ Hải thật lòng đã rung động trước người con gái tài sắc vẹn toàn này, nhưng anh vẫn không thể nào nguôi ngoai ý chí lớn lao, được ấp ủ từ lâu trong lòng. Những dự định này chỉ tạm thời bị chậm trễ khi gặp Thúy Kiều nhưng giờ nó lại bùng lên mạnh mẽ. Từ “Thoắt” trong câu thơ thể hiện sự trôi đi quá nhanh của thời gian khiến Từ Hải giật mình.
Nguyễn Du đã sử dụng những từ ngữ vô cùng kính trọng đối với Từ Hải như “trượng phu” thể hiện cho con người có chí khí, có dũng cảm …
“Trông vời trời bể mênh mang
Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong.”
Trong câu thơ này tác giả Nguyễn Du khắc họa hình ảnh Từ Hải vô cùng anh dũng, phóng khoáng. Là một người đàn ông đúng nghĩa, chí dũng song toàn đáng để ngưỡng mộ. Nhắc đến Từ Hải Nguyễn Du luôn dùng những từ ngữ rất ưu ái “Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao” thể hiện sự phương phi, cao lớn của người đàn ông.
Từ Hải thực hiện ý chí của mình một cách thư thái, không bị chuyện tình cảm nhi nữ làm ngăn trở, cản chân điều này cho thấy Từ Hải là người đàn ông có chính kiến, không vì sắc đẹp của Thúy Kiều mà quên đi việc lớn muốn làm, đắm chìm trong nhan sắc. Người xưa thường nói “Anh hùng không qua được ải mỹ nhân”, Từ Hải tuy là anh hùng cũng rung động trước nhan sắc của Kiều nhưng anh vẫn biết chí lớn cần làm, mà hẹn Thúy Kiều khi thành công sẽ quay lại rước nàng về dinh.
“Quyết lời dứt áo ra đi,
Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.”
Trong những câu thơ này tác giả đã miêu tả hình ảnh Từ Hải vừa thong rong, vừa dứt khoát ra đi một mình dù Thúy Kiều nhiều lần xin theo dù Kiều biết con đường phía trước nhiều khó khăn, nhưng nàng vẫn muốn theo Từ Hải. Nhưng Từ Hải kiên quyết từ chối bởi nếu cho Thúy Kiều đi sẽ làm ngăn cản công việc lớn của mình và làm nặng lòng người quân tử.
Từ Hải dặn dò Thúy Kiều vài chuyện rồi lên đường hẹn khi thành công làm được nghiệp lớn nhất định sẽ về đón nàng theo cùng. Thể hiện quyết tâm sắt đá khó lòng thay đổi của Từ Hải
Qua những câu thơ của Nguyễn Du hình ảnh Từ Hải trong đoạn trích “Chí khí anh hùng” hiện lên hiên ngang, phóng khoáng, thể hiện quyết tâm cao của người con trai lên đường xây dựng sự nghiệp riêng của mình, không để cho người con gái phải nặng lòng, và suy nghĩ.
Trong những lời nói của Từ Hải dành cho Thúy Kiều thể hiện điều gì?
Từ Hải dứt khoát không có sự lưu luyến, vấn vương như người ta thường thấy trong những cuộc tiễn biệt bình thường. Dù Từ Hải vô cùng yêu thương Thúy Kiều coi nàng là hồng nhan tri kỷ, song Từ Hải vẫn nhất quyết ra đi một mình. Từ Hải còn tự hỏi mình “sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?” điều này cho thấy sự dứt khoát của Từ Hải
Từ Hải có mục đích lý tưởng sống lớn lao, nó thể hiện qua những lời hẹn ước trước khi lên đường dành cho Thúy Kiều những khát khao về điều mà chàng muốn làm về sự nghiệp lớn “Mười vạn tinh minh. Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp trời”. Mong muốn có sự nghiệp lớn lao là mong muốn chính đáng của người anh hùng như Từ Hải thể hiện ý chí anh hùng, bất khuất của nhân vật này
Nghệ thuật xây dựng nhân vật Từ Hải qua những lời miêu tả của Nguyễn Du?
Tác giả Nguyễn Du thể hiện nhân vật Từ Hải là một người “Trượng phu” “Mặt phi thường” ngoài ra còn có những hình ảnh mang tính ước lệ thể hiện sự kính trọng, yêu mến của tác giả Nguyễn Du với nhân vật của mình. Một nhân vật anh hùng, trọng nghĩa đáng mặt nam nhi
Qua nhân vật Từ Hải Nguyễn Du muốn thể hiện những khát vọng công lý lớn lao mà mình chưa làm được. Thể hiện người đàn ông anh hùng là một người đàn ông dám nghĩ, dám làm, có ước mơ mục đích riêng.
Nhân vật Từ Hải chính là hiện thân cho sự khát khao công lý, cho những người đàn ông dám nghĩ dám làm, có cái nhìn sâu sắc về thời cuộc, và có thân hình lớn mạnh trượng nghĩa, đáng mặt nam nhi.
Nguồn: Tài liệu văn mẫu
Văn mẫu tổng hợp 
