Phân tích bài thơ Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ
Đề bài: Em hãy phân tích bài thơ Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ
Đặng Trần Côn là một nhà thơ tiêu biểu sống ở khoảng nửa đầ thế kỉ XVIII, ông có nhiều sáng tác thơ văn bằng chữ Hán có giá trị, tiêu biểu nhất là tác phẩm Chinh phụ ngâm khúc. Ngay từ khi tác phẩm mới được ra đời đã thu hút được rất nhiều sự yêu thích của độc giả, đến khi bản dịch nôm của Đoàn Thị Điểm thì tác phẩm này lại trở nên nổi tiếng hơn bao giờ hết. Bài thơ nói về tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ khi người chinh phu chinh chiến ở chiến trường xa xôi.
Kể từ khi người chồng ra đi, người chinh phụ ngày ngày ngóng trông tin tức của chồng nhưng mọi tin tức đều bặt vô âm tín, cuộc sống đơn độc, lẻ loi của người chinh phụ hiện lên chân thực qua những câu thơ đầu tiên:
“Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước
Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen”
Những câu thơ song thất lục bát được gieo vần điệu chặt chẽ tựa như những nốt nhạc trầm buồn làm nổi bật lên cuộc sống lẻ loi, đơn độc của người chinh phụ. Nỗi lòng trông ngóng thể hiện qua những bước chân “thầm gieo từng bước” ở dưới mái hiên vắng. Không chỉ ban ngày ngóng trông mà nỗi lòng nhớ nhung còn thổn thức trong đêm khuya, nỗi lòng sầu muộn chỉ biết giữ trong lòng:
“Giường chẳng biết đèn bằng chẳng biết
Mình thiếp riêng bi thiếp mà thôi”
Không không gian đêm khuya, người chhinh phụ vẫn không thể ngủ được, bầu bạn với nàng chỉ có giường đơn gối chiếc, nàng ấp ủ những tâm sự cho riêng mình, vì chẳng thể dãi bày nên nỗi sầu muộn ấy dường như càng da diết. khắc khoải hơn. Thời gian dường như cũng dài hơn theo từng nỗi nhớ thương, mong ngóng của người chinh phụ. Gặp gỡ trong quan niệm thời gian này, nhà thơ Xuân Quỳnh cũng từng viết:
“ Một ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ”
Vậy là trong cảm nhận của những đôi lứa yêu nhau, chỉ một phút giây xa nhau thôi cũng dài dặc tựa ngàn năm, thời gian trong cảm nhận của người chinh phụ không phải thời gian vật lí thông thường mà đó là thời gian được phản xạ qua tâm lí của
người vợ nhớ thương chồng.
“Ngoài rèm thước chẳng mác tin
Trong rèm dường đã có đèn biết chăng”
Chim thước là loại chim báo tin mừng nhưng trước sự mong đợi của người chinh phụ thì chim thước không xuất hiện, không có thêm một chút tin tức nào về người chồng. Trong sự sầu thương, vô vọng, người chinh phụ đã gửi nỗi nhớ thương của mình đến người chồng nơi chiến trường xa xôi thông qua những câu thơ:
“Lòng này gửi gió đông có tiện
Nghìn vàng xin gửi đến non Yên
Non Yên dù chẳng tới miền
Nhớ chàng thăm thẳm đường lên bằng trời”
Những câu thơ trên là lời tâm tình của người vợ nhớ chồng. Chiim thước chẳng xuất hiện để mang thư đi, người chinh phụ đành gửi tâm tình theo gió. Nhưng nàng vẫn băn khoăn khoắc khoải rằng liệu gió đông có thể mang những lời tâm tình ấy đến bên chàng hay không. Một chút tin tức cũng không có nên người chinh phụ cũng không thể biết được người chồng hiện đang ở nơi nào, nỗi nhớ nhung của ngường chinh phụ được cụ thể hóa thông qua con đường thăm thẳm.
“Trời thăm thẳm xa vời khôn thấu
Nỗi nhớ chàng đau đáu nào xong
Cảnh buồn người thiết tha lòng
Cành cây sương đượm tiếng trùng mưa phun”
Nỗi nhớ thương của người chinh phụ khó ai có thể thấu hiểu được. Thông qua các từ láy như: thăm thẳm, đau đáu lại càng tô đậm hơn sự day dứt, mong chờ của người chinh phụ. Khi người buồn, cảnh vật dường như cũng thấm đẫm những tâm sự. Như nhà thơ Nguyễn Du cũng từng viết: “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu/ Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ
Bài thơ Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ sử dụng thể thơ song thất lục bát, thể thơ này vô cùng phù hợp trong việc thể hiện, giãi bày những tâm sự, khiến cho lời tự sự như những lời nỉ non đầy da diết của người chinh phụ khi nhớ thương về người chồng nơi chiến trường xa xôi.
Tuy việc về tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ nhưng nếu cũng ta nhìn sâu hơn vào tâm sự của người chinh phụ ấy ta lại thấy được nỗi căm ghét chiến tranh phong kiến, vì chiến tranh và vợ phải xa chồng, hạnh phúc phải chia li.
Văn mẫu tổng hợp 
